Myocardial ischemia ႏွလံုးသား ေသြးမဝျခင္း
ေလးစားရပါေသာဆရာ႐ွင့္ Myocardial ischemia အေၾကာင္းလည္း စာဖတ္သူတို႔ကို ေဝမ်ွေပးေစလိုပါတယ္႐ွင္။
ႏွလံုးသားေသြးမဝျခင္းဆိုတာ ႏွလံုးေသြးလွည့္စနစ္မွာ ေသြးနည္းပါးလာရာကေနျဖစ္တယ္။ ႏွလံုးၾကြက္သားေတြ ေအာက္စီဂ်င္မဝျဖစ္လာမယ္။ Coronary arteries ႏွလံုးေသြးလႊတ္ေၾကာတခုခုမွာ အကုန္ျဖစ္ျဖစ္ တစိတ္တပိုင္းျဖစ္ျဖစ္ ပိတ္ဆို႔ထာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အဲလိုျဖစ္တာနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာၾကြက္သားပ်က္စီးလာမယ္။ သူ႔အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။ Heart attack ေခၚတယ္။ ႏွလံုးခုန္မမွန္တာလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ မခံစားရေသးေပမဲ့ ႏွလံုးမွာျဖစ္ေနတတ္တယ္။ ျဖစ္ရင္ ရင္ပတ္ဘယ္ဖက္ျခမ္းမွာမခံမရပ္ေအာင္နာတာကို Angina pectoris ေခၚတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ လည္ပင္းနဲ႔ ေမးရိုးမွာနာတယ္။ ပခဲုးနဲ႔ လက္လည္းနာတယ္။ ႏွလံုးခုန္ျမန္မယ္။ အသက္ရွဴမဝျဖစ္မယ္။ ပ်ိဳ႕အန္မယ္။ လႈပ္ရွာရင္ပိုဆိုးမယ္။ ေခြ်းျပန္မယ္။ အားကုန္မယ္။
ေလးစားရပါေသာဆရာ႐ွင့္ Myocardial ischemia အေၾကာင္းလည္း စာဖတ္သူတို႔ကို ေဝမ်ွေပးေစလိုပါတယ္႐ွင္။
ႏွလံုးသားေသြးမဝျခင္းဆိုတာ ႏွလံုးေသြးလွည့္စနစ္မွာ ေသြးနည္းပါးလာရာကေနျဖစ္တယ္။ ႏွလံုးၾကြက္သားေတြ ေအာက္စီဂ်င္မဝျဖစ္လာမယ္။ Coronary arteries ႏွလံုးေသြးလႊတ္ေၾကာတခုခုမွာ အကုန္ျဖစ္ျဖစ္ တစိတ္တပိုင္းျဖစ္ျဖစ္ ပိတ္ဆို႔ထာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အဲလိုျဖစ္တာနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာၾကြက္သားပ်က္စီးလာမယ္။ သူ႔အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။ Heart attack ေခၚတယ္။ ႏွလံုးခုန္မမွန္တာလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ မခံစားရေသးေပမဲ့ ႏွလံုးမွာျဖစ္ေနတတ္တယ္။ ျဖစ္ရင္ ရင္ပတ္ဘယ္ဖက္ျခမ္းမွာမခံမရပ္ေအာင္နာတာကို Angina pectoris ေခၚတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ လည္ပင္းနဲ႔ ေမးရိုးမွာနာတယ္။ ပခဲုးနဲ႔ လက္လည္းနာတယ္။ ႏွလံုးခုန္ျမန္မယ္။ အသက္ရွဴမဝျဖစ္မယ္။ ပ်ိဳ႕အန္မယ္။ လႈပ္ရွာရင္ပိုဆိုးမယ္။ ေခြ်းျပန္မယ္။ အားကုန္မယ္။
ေရာဂါအမည္ကို အတိအက် Coronary artery disease (atherosclerosis) ေခၚတယ္။
ေသြးေၾကာထဲမွာျဖစ္ေနတာကို Plaques ေခၚတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ Cholesterol
ကိုလက္စေထာေတြျဖစ္တယ္။ Blood clot ေသြးခဲလည္းျဖစ္တတ္တယ္။ Coronary artery
spasm ဆိုတာက ေသြးလႊတ္ေၾကာေလးေတြတုန္ခါမႈျဖစ္တာ။
ရုပ္ပိုင္းလႈပ္ရွားမႈ၊ စိတ္ပိုင္းဖိအားမ်ားျခင္း၊ ရာသီဥတုေအးျခင္း၊ ကိုကိန္းေဆးသံုးစြဲျခင္း၊ ေတြကေန ဆက္ျဖစ္တတ္တယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ ပိုဆိုးတယ္။ ဆီးခ်ိဳရွိရင္လည္းဆိုးမယ္။ ေသြးတိုးကလည္းဆိုးေစတယ္။ ကိုလက္စေထာမ်ားေနတာ ဆိုးတယ္။ Triglycerides အဆီမ်ားတာလည္းပါတယ္။ လူဝတာ၊ ခါးတုတ္တာလည္းပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီး ၃၅ လကၼ (၈၉ စင္တီမီတာ) နဲ႔ ေယာက္်ား ၄ဝ လကၼ (၁ဝ၂ စင္တီမီတာ) ထက္မ်ားတာမေကာင္းပါ။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈမရွိတာလည္း မေကာင္းေစပါ။
ဆက္ျဖစ္ႏိုင္တာေတြကေတာ့
၁။ Heart attack ႏွလံုးအတက္ရျခင္း၊
၂။ Irregular heart rhythm (arrhythmia) ႏွလံုးခုန္မမွန္ျခင္းနဲ႔
၃။ Heart failure ႏွလံုးကႏိုင္ေအာင္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ျခင္းေတြျဖစ္တယ္။
စစ္ေဆးနည္းေတြ
- Electrocardiogram (ECG)
- Echocardiogram
- Nuclear scan
- Coronary angiography
- Cardiac CT scan
- Stress test စစ္ေဆးနည္းေတြလုပ္မယ္။
Medications ေဆးေပးကုသျခင္း
- Aspirin ေသြးက်ဲေဆး၊
- Nitrates ေသြးလွည့္တာပိုေကာင္းေဆး၊
- Beta blockers ႏွလံုးခုန္ေႏွးေဆး၊
- Calcium channel blockers ေသြးေၾကာက်ယ္ျပီး ေသြးဖိအားက်ေဆး၊
- Cholesterol-lowering medications ကိုလက္စေထာက်ေဆး၊
- Angiotensin-converting enzyme (ACE) inhibitors ေသြးေၾကာက်ယ္ျပီး ေသြးဖိအားက်ေဆး၊
- ACE inhibitor ေသြးတိုးက်ေဆး၊
- Ranolazine (Ranexa) ေသြးေၾကာက်ယ္ေဆး၊
ခြဲစိတ္နည္းေတြ -
- Angioplasty and stenting က်ဥ္းေနတဲ့ေသြးလႊတ္ေၾကာထဲမွာ ေသးငယ္တဲ့ ပိုက္ငယ္ေလးထည့္ထားျခင္း၊
- Wire with a tiny balloon ဝိုင္ယာနဲ႔ ဘူေဘာင္းလံုးထည့္ေပးျခင္း၊
- Wire mesh coil (Stent) စတန္႔ထည့္ေပးျခင္း၊
- Coronary artery bypass surgery ဘိုင္ပတ္စ္ခြဲနည္း၊
- Enhanced external counterpulsation နည္းလည္းရွိတယ္။
ေဆးလိပ္ျဖတ္ပါ။ ရွိေနတဲ့ ေသြးတို၊ ဆီးခ်ိဳ၊ ကိုလက္စေထာမ်ားတာကို စနစ္တက်ကုသေနပါ။ က်န္းမာေရးနဲ႔ညီညြတ္တဲ့ အစားအေသာက္သာစားပါ။ ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ခ်ပါ၊ စိတ္ဖိအားထိန္းပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
ရုပ္ပိုင္းလႈပ္ရွားမႈ၊ စိတ္ပိုင္းဖိအားမ်ားျခင္း၊ ရာသီဥတုေအးျခင္း၊ ကိုကိန္းေဆးသံုးစြဲျခင္း၊ ေတြကေန ဆက္ျဖစ္တတ္တယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ ပိုဆိုးတယ္။ ဆီးခ်ိဳရွိရင္လည္းဆိုးမယ္။ ေသြးတိုးကလည္းဆိုးေစတယ္။ ကိုလက္စေထာမ်ားေနတာ ဆိုးတယ္။ Triglycerides အဆီမ်ားတာလည္းပါတယ္။ လူဝတာ၊ ခါးတုတ္တာလည္းပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီး ၃၅ လကၼ (၈၉ စင္တီမီတာ) နဲ႔ ေယာက္်ား ၄ဝ လကၼ (၁ဝ၂ စင္တီမီတာ) ထက္မ်ားတာမေကာင္းပါ။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈမရွိတာလည္း မေကာင္းေစပါ။
ဆက္ျဖစ္ႏိုင္တာေတြကေတာ့
၁။ Heart attack ႏွလံုးအတက္ရျခင္း၊
၂။ Irregular heart rhythm (arrhythmia) ႏွလံုးခုန္မမွန္ျခင္းနဲ႔
၃။ Heart failure ႏွလံုးကႏိုင္ေအာင္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ျခင္းေတြျဖစ္တယ္။
စစ္ေဆးနည္းေတြ
- Electrocardiogram (ECG)
- Echocardiogram
- Nuclear scan
- Coronary angiography
- Cardiac CT scan
- Stress test စစ္ေဆးနည္းေတြလုပ္မယ္။
Medications ေဆးေပးကုသျခင္း
- Aspirin ေသြးက်ဲေဆး၊
- Nitrates ေသြးလွည့္တာပိုေကာင္းေဆး၊
- Beta blockers ႏွလံုးခုန္ေႏွးေဆး၊
- Calcium channel blockers ေသြးေၾကာက်ယ္ျပီး ေသြးဖိအားက်ေဆး၊
- Cholesterol-lowering medications ကိုလက္စေထာက်ေဆး၊
- Angiotensin-converting enzyme (ACE) inhibitors ေသြးေၾကာက်ယ္ျပီး ေသြးဖိအားက်ေဆး၊
- ACE inhibitor ေသြးတိုးက်ေဆး၊
- Ranolazine (Ranexa) ေသြးေၾကာက်ယ္ေဆး၊
ခြဲစိတ္နည္းေတြ -
- Angioplasty and stenting က်ဥ္းေနတဲ့ေသြးလႊတ္ေၾကာထဲမွာ ေသးငယ္တဲ့ ပိုက္ငယ္ေလးထည့္ထားျခင္း၊
- Wire with a tiny balloon ဝိုင္ယာနဲ႔ ဘူေဘာင္းလံုးထည့္ေပးျခင္း၊
- Wire mesh coil (Stent) စတန္႔ထည့္ေပးျခင္း၊
- Coronary artery bypass surgery ဘိုင္ပတ္စ္ခြဲနည္း၊
- Enhanced external counterpulsation နည္းလည္းရွိတယ္။
ေဆးလိပ္ျဖတ္ပါ။ ရွိေနတဲ့ ေသြးတို၊ ဆီးခ်ိဳ၊ ကိုလက္စေထာမ်ားတာကို စနစ္တက်ကုသေနပါ။ က်န္းမာေရးနဲ႔ညီညြတ္တဲ့ အစားအေသာက္သာစားပါ။ ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ခ်ပါ၊ စိတ္ဖိအားထိန္းပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
No comments:
Post a Comment