Thursday, August 18, 2016



မဂၤလာပါဆရာ ကြ်န္ေတာ္ကထိုင္းႏိုင္ငံမွာအလုပ္လုပ္ရင္းဘီပိုးကိုကုေနပါတယ္ အသက္(၄၇)ႏွစ္ပါ အိမ္ေထာင္ရွိပါတယ္ဘီပိုးကုလာတာ (၂၀၀၈)ခုထဲကစျပီးကုလာတာ(၂၀၁၆)ယခုထိပါပဲလြန.္ခဲတဲ.လကဘီပိုးျပန္စစ္လိုက္တာအေကာင္ေရ(၈၀၀၀၀၀)ရွစ္သိန္းေတြ.တယ္ဆရာ အဲ.ဒါဆရာ၀န္ကေဆးအသစ္ကိုေပးလာတယ္ပံုမွာပါတဲ.အတိုင္းပါဆရာေဆးသစ္( Lenofovir GPO 300mg ) ေပးလာတယ္ အဲဒီေဆးသစ္ကို ယခင္ေသာက္ေနက်ေဆး ( LAMIVIR 150 mg )နဲ.ျပန္ျပီတြဲေသာက္ခိုင္းတယ္ေနာက္ထပ္ ၆လၾကာရင္အာထရာေဆာင္းထပ္ရိုက္ရမယ္ျပန္ျပီထပ္ခ်ိန္းတယ္ ယခုကုသမူ.ေတြကကြ်န္ေတာ္အသဲေရာဂါဘီပိုးကုသေနတာေတြသည္ကုသမူ.လံုေလာက္ပါသလားဒီထက္ေရာဘယ္လိုကုသမူ.ေတြ.ထပ္ျပီးဘာေတြလိုအပ္ေနေသးလည္ဆိုတာသိခ်င္သျဖင. ဆရာအားအကူညီေတာင္းျပီးေမးလိုက္ရပါသည္ခင္ဗ်ား ေက်းဇူးတင္လွ်က္ ဘီးပိုးေရာဂါသည္တစ္ဦး
10:37am
https://scontent.fbkk5-1.fna.fbcdn.net/v/t1.0-1/c14.14.172.172/s24x24/540180_146652025464789_1022089614_n.jpg?oh=ccbd4958b96b86988c73b3424eda87b6&oe=585376C5
Hepatitis B treatment (ဘီ) ပိုးေဆးေပးျခင္း

အသည္းေရာင္ (ဘီ) ပိုးဟာ ကိုယ္ခႏၶာအရည္ေတြနဲ႔ ေသြးကေနတဆင့္ကူးစက္တယ္။ ေဆးထိုးအပ္ျပန္သံုးရာကေနလည္း ကူးစက္ႏိုင္တယ္။ ကူးစက္ကာစ မသိသာေသးပါ။ နာတာရွည္ျဖစ္မယ္။ ဆက္ျပီးျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အသည္းေျခာက္တာနဲ႔ အသည္းကင္ဆာေတြေၾကာင့္ တႏွစ္မွာ လူေပါင္း ၆၅ဝဝဝဝ ေသဆံုးေနရတယ္။ အမ်ားစုဟာ ဝင္ေငြနည္း တိုင္းျပည္ေတြ (အာရွနဲ႔အာဖရိက) မွာ အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ ကမာၻမွာလူေပါင္း သန္း ၂၄ဝ မွာ (ဘီ) ပိုး ကူးစက္ခံထားၾကရလို႔ နာတာရွည္ အသည္းေရာင္ေရာဂါ ရွိေနၾကတယ္။ ထိေရာက္တဲ့ကုသနည္းကို လိုက္နာႏိုင္ရင္ အသက္ပိုရွည္ပါမယ္။ ကေလးတိုင္းကို ေမြးကတည္းက ကာကြယ္ေဆးထိုးေပးရပါမယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြသတိထားစရာ သပ္သပ္ေရးထားပါတယ္။

(က) Acute hepatitis B ရက္တိုျဖစ္တာ
HBIG ကာကြယ္ေဆး ၃ ၾကိမ္ထိုးပါ။ ပိုးပါေလာက္တဲ့အပ္ စူးတာကေန ကူးႏိုင္တယ္လို႔ထင္ရင္ ၇ ရက္အတြင္း၊ ပိုးရွိသူနဲ႔ လိင္ဆက္ဆံမိတာဆိုရင္ (၁၄) ရက္အတြင္းမွာ ကာကြယ္ေဆး ထိုးႏိုင္ရင္အေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္။ ကူးစက္လာတဲ့ လကၡဏာရွိေနခ်ိန္မွာ ကာကြယ္ေဆးထိုးလည္းမထူးပါ။

(ခ) Chronic hepatitis B နာတာရွည္ကုသနည္း
အသည္းကို ထပ္ျပီးမပ်က္စီးေစဘို႔နဲ႔ ပိုးေတြမပြါးေစဘို႔ရည္ရြယ္တယ္။ ေဆးကို ကူးစက္မႈတက္ၾကြေနခ်ိန္မွာ ေပးတယ္။ ပိုးေတြပြါးမွာကို ေႏွးေစမယ္။ လူတိုင္းကိုေဆးမေပးပါ။ ေဆးစစ္တာေတာ့ ပံုမွန္လုပ္ေနရမယ္။ အသည္းေျခာက္ေနရင္ေတာ့ အဲဒီအတြက္ေဆးလိုမယ္။ ပိုးေသေဆးက အသည္းကို ျပန္မေကာင္းေစႏိုင္ပါ။

၁၂-၃-၂ဝ၁၅ ေန႔ကထုတ္ျပန္တဲ့ WHO ရဲ့ ပထမဆံုးအသည္းေရာင္ (ဘီ) ကုသမႈလမ္းညႊန္
(၁) ဘယ္သူေတြအတြက္နဲ႔ အသည္းအေျခအေနသိဘို႔ရာ ရိုးရွင္းတဲ့ အၾကီးစားလည္းမဟုတ္တဲ့ စမ္းသပ္နည္းေတြ၊
(၂) အသည္းေျခာက္ေနသူေတြအတြက္ ကုသမႈဦးစားေပးေရြးခ်ယ္စရာေတြ၊
(၃) နာတာရွည္အသည္းေရာင္ေနသူအတြက္ စိတ္ခ်ရျပီး အေကာင္းဆံုးထိေရာက္တဲ့ tenofovir (သို႔) entecavir ေဆး၊
(၄) အသည္းကင္ဆာကိုေစာေစာသိႏိုင္ေရး၊ ကုသမႈထိေရာက္ပံုသိႏိုင္ဘို႔နဲ႔ ေဆးကုတာဘယ္ေတာ့ရပ္မလည္းတို႔အတြက္ ရိုးရွင္းတဲ့ စမ္းသပ္နည္းကိုသံုးျပီး ပံုမွန္ေစာင့္ၾကည့္နည္း
(၅) အထူးလိုအပ္သူေတြ (HIV နဲ႔တြဲရွိေနသူေတြ၊ ကေလးေတြနဲ႔လူငယ္ေတြ၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြ) အတြက္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားပါတယ္။

နာတာရွည္ ဘီပိုးအသည္းေရာင္ကုသနည္း
၁။ Antiviral medications ေဆးေပးနည္း lamivudine (Epivir), adefovir (Hepsera), telbivudine (Tyzeka) and entecavir (Baraclude) စားေဆးေတြ၊
၂။ Interferon alfa-2b (Intron A) ထိုးေဆး၊
၃။ Liver transplant လိုအပ္သူကို အသည္းအစားထိုးတယ္။

HBeAg-positive naïve လူနာကို Tenofovir 300 mg တေန႔ ၁ ၾကိမ္၊ ၄၈ ပါတ္။ (သို႔) Adefovir 10 mg တေန႔ ၁ ၾကိမ္၊ ၄၈ ပါတ္ေပးတယ္။
HBeAg-negative လူနာကို Tenofovir 300 mg တေန႔ ၁ ၾကိမ္၊ ၄၈ ပါတ္။ (သို႔) Adefovir 10 mg တေန႔ ၁ ၾကိမ္၊ ၇၂ ပါတ္ေပးတယ္။
HBeAg-negative or -positive လူနာကို Tenofovir 300 mg တေန႔ ၁ ၾကိမ္၊ ၄၈ ပါတ္။ (သို႔) Adefovir 10 mg တေန႔ ၁ ၾကိမ္၊ ၄၈ ပါတ္ေပးတယ္။

Tenofovir ေဆးကို ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ေပးရမလည္းေတာ့ အတိအက်သတ္မွတ္ခ်က္မရွိေသးပါ။ တျခားေဆးေတြနဲ႔တြဲျပီး HIV-1 ကိုလည္းေပးတယ္။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး = ပ်ိဳ႕-အန္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ဗိုက္ေအာင့္၊ အားယုတ္။

လူအမ်ားစုအတြက္ ေဆးဟာတသက္လံုးျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးကုသတာရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြ တက္ၾကြမေနေအာင္၊ အသည္းထဲမွာ ပြါးမ်ားမလာေစေအာင္လုပ္ေပးတယ္။ ေဆးကေန အဲလိုလုပ္ေပးတဲ့ေနာက္မွာ ကိုယ့္ခုခံအားကေန ပိုးေတြကိုႏွိမ္ႏိုင္လာမယ္။ အသည္းကိုလဲ ဆက္ျပီးပ်က္စီးတာ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္မယ္။ အသည္းေျခာက္တာ၊ အသည္းကင္ဆာျဖစ္မလာေစဘူး။ အသည္းေရာင္ (ဘီ) ပိုးကူးစက္ခံရသူေတြထဲက ၉၅% မွာ သူ႔အလိုလို ေရာဂါပိုးေတြ ရွင္းသြားႏိုင္တယ္။ ေဆးမလိုပဲ ရွင္းသြားတာကို ဆိုလိုတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာေတာ့ နာတာရွည္ အသည္းေရာင္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ၆ လေနလို႔မွ ပိုးကင္းရွင္းမသြားရင္ အဲလိုျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ အသည္းေရာဂါျဖစ္လာမယ္ အသည္းထဲမွာ ပိုးေတြပြါးလာမယ္။ ေဆးကုသဘို႔လိုႏိုင္တယ္။ ေဆးမေပးခင္ HIV နဲ႔ Hepatitis C ရွိ-မရွိ စစ္မယ္။ Hepatitis A ကာကြယ္ေဆးလည္း ထိုးသင့္မယ္။

Interferons ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး = ဖ်ား၊ ေခါင္းကိုက္၊ ဆံပင္ကြ်တ္၊ စိတ္။ Cirrhosis အသည္းေျခာက္ေနရင္ Interferons မေပးပါ။ adefovir, entecavir, lamivudine, telbivudine, and tenofovir ေတြေတာ့ေပးႏိုင္တယ္။ ေဆးေပးေပမယ့္ ျပန္ထလာတာလည္းရွိတတ္တယ္။

ကိုယ့္ဖါသာေစာင့္ေရွာက္တာလည္း အေရးၾကီးတယ္။ လုပ္ႏိုင္တဲ့အလုပ္မ်ိဳးကိုသာလုပ္ပါ။ နားလို႔ရသေလာက္နားပါ။ အရက္နဲ႔ မူးယစ္ေဆးမတည့္ပါ။ Acetaminophen ပါရာစီတေမာေရွာင္ပါ။ ယားရင္ Benadryl or Chlor-Trimeton ေဆးသံုးႏိုင္တယ္။ Sodium 1.5 g/day ဆား (ဆိုဒီယမ္) ေလွ်ာ့စားပါ။ ပရိုတင္းမ်ားမ်ားစားပါ။ အဲတာမဟုတ္ပါလို႔လည္း ရွိတယ္။ မွ်တလံုေလာက္ဘို႔က အဓိကျဖစ္တယ္။ ဆား (ဆိုဒီယမ္) သိပ္နည္းေနရင္ 1.5 L/day ေရေသာက္မမ်ားရပါ။

Dr. တင့္ေဆြ
၁၇-၆-၂ဝ၁၆
၇-၈-၂ဝ၁၆
၁၅-၈-၂ဝ၁၆

Hepatitis B links အသည္းေရာင္ (ဘီ) ဖတ္စရာမ်ား
1. Hepatitis A, B, C, D, E, G အသည္းေရာင္ေရာဂါမ်ား http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/01/hepatitis-b-c-d-e.html
2. Hepatitis and Sweating အသည္းေရာင္ (ဘီ) ေခြ်းကေန ကူးႏိုင္သည္ http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2013/04/sweat-can-transmit-viral-infections-hiv.html
3. Hepatitis B (1) အသည္းေရာင္ ဘီ ပိုး (၁) http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2009/08/hepatitis-b.html
4. Hepatitis B (2) အသည္းေရာင္ ဘီ ပိုး (၂) http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/04/hepatitis-b.html
5. Hepatitis B and breastfeeding ဘီ ပိုးရွိမိခင္ နဲ႔ ကေလးႏို႔တိုက္ျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/11/hepatitis-b-and-breastfeeding.html
6. Hepatitis B and breastfeeding အသည္းေရာင္ ဘီ ပိုးရွိသူ မိခင္ နဲ႔ ကေလးႏို႔တိုက္ျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/hepatitis-b-and-breastfeeding.html
7. Hepatitis B Antibody Level (ဘီ) ပိုး (အင္တီေဘာ္ဒီ) အနည္း-အမ်ား http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2014/03/hepatitis-b-antibody-level.html
8. Hepatitis B Immune Globulin အသည္းေရာင္-ဘီ (ဂလိုဗ်ဴလင္) ထိုးေဆး http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/11/hepatitis-b-immune-globulin.html
9. Hepatitis B in Myanmar ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဘီပိုးေတြ႔ရွိသူ ေလးဆခန္႔ျမင့္တက္လာ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/12/blog-post.html
10. Hepatitis B medical treatment (ဘီ) ပိုးေဆးေပးျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/05/hepatitis-b-medical-treatment.html
11. Hepatitis B Prognosis (ဘီ) ပိုး အလားအလာ http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2013/08/hepatitis-b-prognosis.html
12. Hepatitis B vaccine ဘယ္ကေနထုတ္သလဲ http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2014/03/hepatitis-b-vaccine.html
13. Hepatitis B Vaccine ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထိုးနည္း http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/11/hepatitis-b-vaccine.html
14. Hepatitis B အသည္းေရာင္ (ဘီ) ပိုး http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/04/hepatitis-b.html
15. Hepatitis Q and A အသည္းေရာင္ျခင္း အမး-အေျဖ http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/03/hepatitis-symptoms-hepatitis-hepatitis.html
16. Hepatitis အသည္းေရာင္ျခင္း အမ်ိဳးမ်ိဳး http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/03/hepatitis-symptoms-hepatitis-hepatitis.html
17. Liver blood tests အသည္းအေျခအေန သိခ်င္ရင္ ေသြးစစ္ပါ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2012/01/liver-blood-tests.html
18. Liver cancer early detection အသည္းကင္ဆာ ေစာေစာဘယ္လိုသိႏိုင္သလဲ http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2014/03/liver-cancer-early-detection.html
19. Liver diseases အသည္းေရာဂါမ်ား http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/12/liver-diseases.html
20. Liver Tonics အသည္းအားေဆး http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2014/03/liver-tonics.html
21. Liver Transplant Matching Criteria အသည္းခ်င္း တူၾကရ့ဲလား http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2013/07/liver-transplant-matching-criteria.html
22. Liver transplant အသည္းအစားထိုးကုသျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2013/07/liver-transplant.html

https://scontent.fbkk5-1.fna.fbcdn.net/v/t1.0-1/c14.14.172.172/s24x24/540180_146652025464789_1022089614_n.jpg?oh=ccbd4958b96b86988c73b3424eda87b6&oe=585376C5
Hepatitis B treatment guidelines အသည္းေရာင္ (ဘီ) ကုသမႈလမ္းညႊန္ ၁၂-၃-၂ဝ၁၅ ေန႔မွာ WHO ကေန အသည္းေရာင္ (ဘီ) ကုသမႈလမ္းညႊန္ကို ပဌမဆံုးအၾကိမ္ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္ လူေပါင္း ၆ သိန္းခြဲ ေသဆံုးေနရတဲ့အသည္းေရာဂါျဖစ္တယ္။ တင္းရဲတဲ့ေနရာေဒသေတြမွာပိုမ်ားတယ္။ လူေပါင္း သန္း ၂၄ဝ မွာ အသည္းေရင္ဘီပိုးကူးစက္ခံထားရတယ္။ အာဖရိကနဲ႔ အာရွမွာမ်ားတယ္။ ဘီပိုးကူးစက္ခံထားရရင္ တခ်ိန္မွာ အသည္းေျခာက္တာနဲ႔ အသည္းကင္ဆာျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ထိေရာက္တဲ့ကုသမႈခံယူရင္ အသက္ပိုရွည္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဆးကိုလက္လွမ္းမမီတာကမ်ားေနဆဲျဖစ္တယ္။ လမ္းညႊန္ ၁။ အသည္းအေျခအေနသိေနဘို႔ရာ ရိုးရွင္းတဲ့စစ္ေဆးမႈေတြလူပ္ရမယ္။ ၂။ အသည္းေျခာက္ေနသူေတြနဲ႔ အသည္းအလုပ္မႏိုင္ေတာ့သူေတြအတြက္ ကုသမႈဦးစားေပးေရြးရမယ္။ ၃။ အသည္းကင္ဆာကို ေစာေစာသိဘို႔နဲ႔ ကုသမႈထိေရာက္မႈသိေအာင္ ပံုမွန္ဆက္လက္ျပသစစ္ေဆးမႈလုပ္ရမယ္။ တခ်ိဳ႕ကို ေဆးမလိုေတာ့တာပါသိေစမယ္။ ၄။ HIV ပါတြဲရွိေနသူ၊ ကေလးနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြအတြက္ သည္းျခားစဥ္းစားရမယ္။ ကေန႔အေျခအေနအရ ကုသနည္း (၂) ခုရွိတယ္။ တလမွာ (၅) ေဒၚလာေလာက္သာကုန္က်မယ္။ တခ်ိဳ႕ကေဆးကိုတသက္လံုးလိုအပ္ၾကတယ္။ ကေလးတိုင္း ေမြးကတည္းက ကာကြယ္ေဆးထိုးရမယ္။ ေဆးထိုးအပ္ကေနကူးစက္တာကို သတိထားကာကြယ္ရမယ္။ အသည္းေရာင္ (ဘီ) ကုသနည္းေတြမွာ ရက္တိုနဲ႔ နာတာရွည္ မတူပါ။ ခ်က္ခ်င္းျဖစ္တာက ေဆးမပါပဲေကာင္းပါမယ္။ နာတာရွည္ဆိုရင္ - ၁။ Antiviral medications ဗိုင္းရပ္စ္ေဆး။ lamivudine (Epivir), adefovir (Hepsera), telbivudine (Tyzeka) and entecavir (Baraclude) စားေဆးတခုခုေပးမယ္။ ေဆးအသစ္ေတြလည္း သုေတသနလုပ္ေနပါတယ္။ ၂။ Interferon alfa-2b (Intron A) တခ်ိဳ႕ကို ထိုးေဆးနည္းေပးတယ္။ အသက္ငယ္သူေတြ၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မယ့္သူေတြ၊ ေရရွည္စားေဆးမစားလိုသူေတြကိုထိုးတယ္။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြက စိတ္ဓါတ္က်ႏိုင္တယ္။ အသက္ရွဴခက္ႏိုင္တယ္။ ၃။ Liver transplant အသည္းအစားထိုးမယ္။ အသည္းမေကာင္းေတာ့သူေတြအတြက္ျဖစ္တယ္။ ေဒါက္တာတင့္ေဆြ ၂-၇-၂ဝ၁၆
ဟုတ္ကဲ.ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆရာ
Chat Conversation End

No comments:

Post a Comment